Antisemitisme viert hoogtij in Nederland. Na 7 oktober, de dag van de terreuraanval van Hamas, en de daaropvolgende oorlog in Gaza, is het leven van Joodse Nederlanders drastisch veranderd. Joodse evenementen worden afgelast, beveiliging bij Joodse scholen opgeschroefd en Nederlandse joden durven niet meer met herkenbare kleding over straat. Rob Oudkerk gaat voor de EO in gesprek met onder anderen de vier burgemeesters van de grote steden in Nederland, journalisten, historici en Nederlanders die zelf geconfronteerd worden met antisemitisme.
Sinds 7 oktober, de dag waarop terreurgroep Hamas een gewelddadige aanval op honderden Israëlische burgers pleegde en de daaropvolgende Israëlische militaire reactie, steeg het aantal meldingen van antisemitisme met 818 procent. De gebeurtenissen daar hebben directe invloed op het dagelijkse leven hier. Antisemitisme komt nooit alleen: de geschiedenis leert dat antisemitisme uiteindelijk de kwaliteit van de hele samenleving en alle minderheden treft. Oud-huisarts en oud-politicus Rob Oudkerk presenteert een door Heleen Minderaa geregisseerd tweeluik over antisemitisme in Nederland.
‘Jullie zijn lekker bezig’
Rob Oudkerk gaat in een tweeluik van de EO op zoek naar antwoorden op vragen rond het opgelaaide antisemitisme in Nederland: “Toen ik op een verjaardag was zei iemand: ‘Je zal het wel eens zijn met wat ze in Gaza doen, want jij bent Joods.’ Toen ik bij de supermarkt pindakaas in een karretje deed, zei een wildvreemde: ‘Jullie zijn lekker bezig in Gaza, hè?’ Ik stond perplex. Jullie? Eens met burgerslachtoffers maken? Was dit gebrek aan beschaving? Een gebrek aan historisch besef? Is het pure domheid? Of is het antisemitisme?
Met mijn familiewortels (mijn grootvader was voorzitter van de Joodse Raad en mijn moeder redster van meer dan 500 Joodse kinderen in de Tweede Wereldoorlog) kon ik niet anders dan op onderzoek uitgaan.”
Beiden verschrikkelijk
“Na 7 oktober zijn Joden weer ‘jullie’. Net als in de dertiger jaren van de vorige eeuw. Binnen Joods Nederland is er veel pijn over wat Hamas Israëlische onschuldige burgers heeft aangedaan, maar ook over wat het Israëlische leger onschuldige Palestijnen aandoet. Ik ken niemand die dat niet beide verschrikkelijk vindt. Mijn zoektocht is nog lang niet ten einde. Dit tweeluik is een begin. Antisemitisme is als fenomeen niet een gevaar voor Joden, maar voor onze hele maatschappij.”
14 januari - Uitingsvormen van het moderne antisemitisme
In de aflevering van zondag 14 januari gaat het over het moderne antisemitisme en in welke uitingsvormen dit voorkomt. Als geïnterviewden zijn onder andere Ruben Oppenheimer, Ewoud Sanders en Eddo Verdoner te zien. Met taalhistoricus en journalist Ewoud Sanders spreekt Oudkerk over beeldvorming van Joden in Nederland, vroeger en nu. Eddo Verdoner, Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, duidt het moderne antisemitisme met cijfers. Ruben Oppenheimer is cartoonist voor onder andere NRC, samen met Rob verkent hij de dunne lijn in spotprenten tussen antisemitisch en vrijheid van meningsuiting.
21 januari - De rol van de media, onderwijs en cultuur
In deze aflevering spreekt Rob Oudkerk met de burgemeesters van de vier grote steden, Femke Halsema, Ahmed Aboutaleb, Jan van Zanen en Sharon Dijksma, over de vlaggenkwestie en de rust en orde in woelige tijden als gevolg van de Israël-Gaza-oorlog. Andere gasten zijn de bestuurders van de Universiteit Leiden over intimidatie van Joodse en Israëlische studenten. Ook spreekt Rob met Willem Nijkerk, hoofd van de afdeling Landelijk Expertisecentrum Discriminatie van het OM. En met Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant, over de verantwoordelijkheden van de hoofdredacteur van een landelijke krant rond het conflict tussen Israël en Hamas
‘Na 7/10, antisemitisme in Nederland,’ is op zondag 14 en 21 januari om 22.50 uur bij de EO op NPO 2 te zien.
Bron/foto: EO
